भारत र पाकिस्तानबीचको तनाव नयाँ उचाइमा पुगेको छ । भारतले शनिबार बिहान पाकिस्तानका कम्तीमा चार वायुसेना अड्डाहरूलाई निशाना बनाएर मिसाइल हमलाहरू गरेको छ।
यो कारबाही गत दुई दिनदेखिको बढ्दो सैन्य तनाव र पाकिस्तानबाट भएको ड्रोन हमलाहरूको जवाफमा गरिएको भारतीय स्रोतहरूले बताएका छन्।
भारतको हमला र लक्षित अड्डाहरू
पाकिस्तानी सेनाका प्रवक्ता लेफ्टिनेन्ट जनरल अहमद शरीफ चौधरीले शनिबार बिहान ४ बजे इस्लामाबादमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा भारतले नूर खान (रावलपिण्डी), मुरिद (चकवाल), रफिकी (झङ जिल्ला, पूर्वी पञ्जाब), र शोरकोट वायुसेना अड्डाहरूलाई निशाना बनाएको दाबी गरे। उनले अधिकांश मिसाइलहरू पाकिस्तानी हवाई रक्षा प्रणालीले रोकेको र वायुसेनाका सम्पत्तिहरू सुरक्षित रहेको बताए। यद्यपि पाकिस्तानी सेनाको मुख्यालयबाट १० किलोमिटर टाढा रहेको रावलपिण्डीमा रहेको नूर खान अड्डा नजिकै ठूलो विस्फोट र आगोको गोला देखिएको प्रत्यक्षदर्शीहरूले बताएका छन्।
भारतीय स्रोतहरूले यी हमलाहरूलाई ‘अपरेशन सिन्दूर’ को हिस्सा भएको बताएका छन्, जसलाई अप्रिल २२ मा भारतीय प्रशासित कश्मीरको पहलगाममा भएको आतंकवादी हमलाको जवाफमा शुरू गरिएको थियो। उक्त हमलामा २६ जना, मुख्य रूपमा हिन्दु पर्यटकहरूको मृत्यु भएको थियो। भारतले यी हमलाहरूलाई लश्कर-ए-तयबा, जैश-ए-मोहम्मद, र हिजबुल मुजाहिद्दीन जस्ता पाकिस्तानमा आधारित आतंकवादी समूहहरूसँग जोडेको छ।
पाकिस्तानको जवाफी कारबाही
पाकिस्तानले भारतको हमलालाई “क्षेत्रलाई खतरनाक युद्धतर्फ धकेल्ने कार्य” भन्दै तत्काल जवाफी कारबाही शुरू गरेको छ। पाकिस्तानी सेनाले ‘अपरेशन बुनयान उल मार्सूस’ (वाल अफ लेड) नामक सैन्य कारबाही शुरू गरेको र भारतको पठानकोट, उधमपुर, र ब्रह्मोस मिसाइल भण्डारण स्थललाई निशाना बनाएको दाबी गरेको छ। पाकिस्तानी सञ्चारमाध्यमका अनुसार, यी हमलाहरूमा मध्यम दूरीका फतेह मिसाइलहरू प्रयोग गरिएको थियो।
भारतले भने पाकिस्तानका यी दाबीहरूलाई खण्डन गरेको छ र आफ्नो हवाई रक्षा प्रणालीले सबै हमलाहरूलाई सफलतापूर्वक रोकेको बताएको छ। भारतीय सेनाले दिल्ली नजिकैको हिन्दन वायुसेना स्टेशनलाई लक्षित गरिएको मिसाइल हमलालाई पनि निष्क्रिय पारेको दाबी गरेको छ।
तनावको पृष्ठभूमि
यो तनाव मे ७-८ को रातमा पाकिस्तानले भारतको उत्तरी र पश्चिमी सहरहरूमा ड्रोन र मिसाइल हमलाहरू गरेको दाबीपछि शुरू भएको थियो। भारतले यी हमलाहरूलाई आफ्नो एकीकृत हवाई रक्षा प्रणाली र S-400 प्रणालीद्वारा रोकेको र जवाफमा पाकिस्तानको लाहोरमा रहेको एक हवाई रक्षा रडार प्रणाली नष्ट गरेको बताएको छ।
पाकिस्तानले शुक्रबार राति जम्मु, श्रीनगर, पठानकोट, अमृतसर, चण्डीगढ, र गुजरातको भुजसहित २६ स्थानहरूमा ड्रोन हमलाहरू गरेको दाबी गरेको थियो, जसलाई भारतले असफल बनाएको बताएको छ। यी हमलाहरूमा तीन जना घाइते भएको र फेरोजपुरमा एक परिवारका सदस्यहरू गम्भीर घाइते भएको भारतीय प्रहरीले जनाएको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रिया र प्रभाव
संयुक्त राष्ट्रसंघ, अमेरिका, युरोपेली संघ, र बेलायतले दुवै देशलाई संयम अपनाउन र तनाव कम गर्न आह्वान गरेका छन्। पाकिस्तानले शनिबार बिहान ३:१५ देखि मध्यान्ह १२ बजेसम्म आफ्नो हवाई क्षेत्र पूर्ण रूपमा बन्द गरेको छ, जसले गर्दा अन्तर्राष्ट्रिय उडानहरू प्रभावित भएका छन्। पाकिस्तान एयरलाइन्सको अन्तिम उडान क्वेट्टा माथि आकाशमा होल्डमा रहेको बताइएको छ।
भारत र पाकिस्तान दुवैले एकअर्कालाई आक्रमणको आरोप लगाइरहेका छन्, र सामाजिक सञ्जाल X मा केही प्रयोगकर्ताहरूले भारतले पाकिस्तानका अड्डाहरूलाई सफलतापूर्वक निशाना बनाएको र पाकिस्तानले जवाफी हमला गरेको दाबी गरेका छन्। यद्यपि, यी दाबीहरू स्वतन्त्र रूपमा पुष्टि भएका छैनन्।
निष्कर्ष
भारतले पाकिस्तानका चार वायुसेना अड्डाहरूलाई निशाना बनाएको यो कारबाहीले दुई परमाणु शक्ति सम्पन्न छिमेकी राष्ट्रहरूबीचको तनावलाई नयाँ उचाइमा पुर्याएको छ। पाकिस्तानको जवाफी कारबाही र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको मध्यस्थताको प्रयासबीच यो क्षेत्र युद्धको जोखिममा रहेको छ। दुवै पक्षले संयम अपनाउन नसके यो तनाव पूर्ण युद्धमा परिणत हुन सक्ने विश्लेषकहरूले चेतावनी दिएका छन्।
