हिमालय उर्जा विकास कम्पनी लिमिटेडले यहि साउन २४ गतेदेखि हकप्रद शेयर निष्काशन गरिरहेको छ । कम्पनीले १ः१ को अनुपातमा अर्थात् सत प्रतिशतले हुन आउने कुल जम्मा ९९ करोड रुपैयाँ बराबरको ९९ लाख कित्ता हकप्रद सेयर निष्काशन गरेको हो ।
यस शिलशिलामा बिजनेशपाना डटकमले कम्पनीले सञ्चालन गरिरहेको आयोजनाको अवस्था, कम्पनीको वित्तीय अवस्था, भावी योजना लगायतका विविध विषयमा कम्पनीका अध्यक्ष हरि प्रसाद पाण्डेसँग कुराकानी गरेको छ । प्रस्तुत छ कुराकानीको सम्पादित अंशः
कम्पनीले सञ्चालन गरिरहेको आयोजनाको अवस्था कस्तो छ ?
कम्पनीले रामेछाप जिल्लाको गोकुलगंगा गाउँपालिका वडा नं.–१ मा १२ मेगावाट क्षमताको उपल्लो खिम्ती जलविद्युत आयोजना र ७ मेगावट क्षमताको अपर खिम्ती -II जलविद्युत आयोजना सञ्चालन गरिरहेको छ । उपल्लो खिम्तीले २०७९ असार ६ गते देखि र अपर खिम्ती -II ले २०७९ जेठ १७ गतेदेखि व्यापारीक उत्पादन सुरु गरेको हो । संयुक्त रुपमा दुवै आयोजनाको कुल लागत ३ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ रहेको छ भने प्रति मेगावाट लागत १९ करोड ९० लाख रुपैयाँ रहेको छ ।
विगतमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणले खिम्ती गज्र्याङ्ग १३२ KV प्रसारण लाइन समयमा नबनाइदिएका कारण आयोजनाको लागतमा ठूलो रकमले ब्याज (IDC) बढेको थियो । अर्को तर्फ व्यापारीक उत्पादन सुरु भए पछि पनि पुरै बिजुली बिक्री भईरहेको थिएन । तर अब भने प्रसारण लाइन निर्माण सम्पन्न भईसकेको छ, र २०८१ साउन महिनामा उत्साहजनक अथवा १०० प्रतिशत भन्दा बढी बिजुली उत्पादन र विक्री भएको छ ।
कम्पनीको वित्तीय अवस्था कस्तो छ ?
विगतमा प्रसारण लाइनको समस्या कै कारण पुरै बिजुली बेच्न पाएका थिएनौ । त्यसैले स्वभाविक रुपमा आम्दानी कम भएको थियो । त्यस्तो अवस्थामा पनि आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा कम्पनीको कुल आम्दानी करिव १९ प्रतिशतले बढेर ३३ करोड २९ लाख पुगेको छ । उपल्लो खिम्ती १२ मे.वा.को ९ वर्ष र अपर खिम्ती -II ७ मे.वा.को ५ वर्ष सम्म विद्युत विक्री दरमा ३% ले बृद्धि हुँदै जाने व्यवस्था रहेको छ जसको कारणले गर्दा आगामी वर्षहरुमा पनि विद्युत विक्रीबाट हुने आम्दानीमा बृद्धि हुने छ । यसको साथै यो वर्ष देखी उत्पादित सबै बिजुली विक्री गर्न पाउने सम्भावना भएको हुँदा गत वर्षको तुलनामा विद्युत बिक्रीबाट हुने आम्दानीमा उल्लेख्य बृद्धि हुनेछ ।
हकप्रदको रकम के मा प्रयोग हुन्छ ?
हकप्रद शेयरबाट संकलित रकम हकप्रद निश्कानको लागि भएको खर्च कटौती गरी आयोजनाको ऋण भुक्तानीमा प्रयोग गरिनेछ । कम्पनीले दुई वटा आयोजना निर्माण प्रयोजनार्थ २ अर्ब ८५ करोड बैंक ऋण लिएको थियो । कम्पनीले हाल सम्म साँवा व्याज रकम समयमै भुक्तानी गर्दै आइरहेको छ । अब तिर्न बाँकि कुल ऋण २ अर्ब ८४ करोड रहेको छ । हकप्रदबाट संकलन हुने रकम यहि ऋण घटाउन प्रयोग गरिने छ ।
कम्पनीले लगानीकर्तालाई कहिले मुनाफा वितरण गर्न सक्छ ?
विद्युत प्राधिकरणले समयमा खिम्ती गर्जाङ १३२ केभी प्रसारण लाइन नबनाईदिएको कारण बैंक व्याज रकम (IDC) बृद्धि भई आयोजना लागत बढन गएको हो । व्यापारीक उत्पादन सुरु भए पछि पनि कम्पनीले पुरै बिजुली विक्री गर्न पाएन, सोहि कारण अहिलेसम्म शेयरधनीलाई लाभांश दिन सकिएको छैन । यस आ.व.बाट पुरै विद्युत बिक्री भईरहेको छ, साउनको विद्युत बिक्रीको आम्दानी उत्साहजनक छ, हकप्रदबाट प्राप्त रकमले बैंक ऋण घट्ने छ, बैंकको ऋणको ब्याज पनि निरन्तर घटदै गएको छ । यी कारणले कम्पनीको आर्थिक अवस्था राम्रो हुँदै जाने छ र आगामी वर्षबाट लाभांश वितरण गर्न सकिनेमा हामी आशावादी रहेका छौ ।
कम्पनीले अन्य दुई वटा जलविद्युत आयोजनामा पनि लगानी गरेको छ, ति आयोजनाको आयले पनि कम्पनीको मुनाफा बढाउने छ । हाल कम्पनीले निलगंगा हाइड्रोपावर कम्पनीमा शेयर लगानी गरेको छ । यस कम्पनीले दोलखा र रामेछाप सिमाना भई बग्ने खिम्ती र घ्वाङ खोलामा ९ मेगावाट क्षमताको खिम्ती–घ्वाङ खोला जलविद्युत आयोजना र मनाङ जिल्लामा रहेको सुती खोलामा २१ मेगावाटको सुती खोला जलविद्युत आयोजना निर्माणका लागी लगानी गरेको छ । यी आयोजनाहरु निर्माण भए पछि कम्पनीको मुनाफा बढ्ने छ ।
अन्त्यमा लगानीकर्तालाई के संदेश दिन चाहनुहुन्छ ?
कम्पनीले लगानीकर्तालाई लाभांस उपलव्ध गराउन पूर्ण प्रयत्न गरी रहेको छ । आयोजनाको निर्माण कार्यको गुणस्तर राम्रो छ भने यसमा प्रयोग भएका मेसिनरी इक्विपमेन्टहरु विश्वविख्यात जापानको तोसिवा कम्पनीसँग खरीद गरी जडान गरिएको छ । कम्पनीको समग्र अवस्थालाई आधार मान्दा दिर्घकालिन रुपमा लगानीकर्तालाई राम्रो प्रतिफल दिँदै जाने आशा गरेका छौँ ।