भारत-पाकिस्तानबीचको सैन्य तनावका कारण भारतले उत्तर र पश्चिमी क्षेत्रका ३२ विमानस्थलहरूमा नागरिक उडान सञ्चालन मे १५, २०२५ को बिहान ५:२९ सम्म बन्द गरेको छ। यो निर्णय ‘अपरेशन सिन्दूर’ र पाकिस्तानबाट भएको ड्रोन तथा मिसाइल हमलाहरूको जवाफमा आएको हो।
नागरिक उड्डयन महानिर्देशनालय (DGCA) ले शुक्रबार जारी गरेको नोटिस टु एयरमेन (NOTAM) अनुसार, यी विमानस्थलहरूमा कुनै पनि नागरिक उडान सञ्चालन नहुने बताएको टाइम्स अफ इन्डियाले उल्लेख गरेको छ।
बन्द विमानस्थलहरूको सूची
बन्द गरिएका विमानस्थलहरूमा अधमपुर, अम्बाला, अमृतसर, अवन्तिपुर, बठिण्डा, भुज, बिकानेर, चण्डीगढ, हलवारा, हिन्दन, जैसलमेर, जम्मु, जामनगर, जोधपुर, काण्डला, कांग्रा (गग्गल), केशोद, किशनगढ, कुल्लु मनाली (भुन्तर), लेह, लुधियाना, मुन्द्रा, नालिया, पठानकोट, पटियाला, पोरबन्दर, राजकोट (हिरासर), सर्सावा, शिमला, श्रीनगर, थोइसे, र उत्तरलाई समावेश छन्। यी विमानस्थलहरू जम्मु र कश्मीर, लद्दाख, पञ्जाब, हिमाचल प्रदेश, राजस्थान, र गुजरातका छन्, जुन सीमा क्षेत्रमा अवस्थित छन्।
तनावको पृष्ठभूमि
यो बन्द गत मे ७ मा भारतले ‘अपरेशन सिन्दूर’ शुरू गरेपछि भएको हो, जसमा पाकिस्तान र पाकिस्तान प्रशासित कश्मीरमा नौवटा आतंकवादी पूर्वाधारमा हमला गरिएको थियो। यो कारबाही अप्रिल २२ मा पहलगाम, जम्मु र कश्मीरमा भएको आतंकवादी हमलाको जवाफमा थियो, जसमा २६ जनाको मृत्यु भएको थियो। जवाफमा, पाकिस्तानले मे ८ मा जम्मु, श्रीनगर, पठानकोट, अमृतसर, चण्डीगढ, र गुजरातको भुजसहित १५ भारतीय सहरहरूमा ड्रोन र मिसाइल हमलाहरू गरेको दाबी गरेको थियो। भारतीय रक्षा प्रणालीले यी हमलाहरूलाई रोकेको र जवाफमा लाहोरमा रहेको एक हवाई रक्षा रडार प्रणाली नष्ट गरेको दाबी गरेको छ।
उडान रद्द र यात्रुहरूको लागि व्यवस्था
यो बन्दका कारण करिब ४३० उडानहरू रद्द भएका छन्, जुन भारतको कुल निर्धारित उडानको लगभग ३% हो। इन्डिगोले १६५ भन्दा बढी उडानहरू रद्द गरेको छ, जबकि एयर इन्डिया, स्पाइसजेट, अकासा एयर, र एयर इन्डिया एक्सप्रेसले पनि प्रभावित विमानस्थलहरूमा उडानहरू रद्द गरेका छन्। एयर इन्डियाले जम्मु, श्रीनगर, लेह, जोधपुर, अमृतसर, चण्डीगढ, भुज, जामनगर, र राजकोटमा उडानहरू रद्द गरेको छ र यात्रुहरूलाई पूर्ण फिर्ता वा एक पटकको पुन: तालिका शुल्क माफीको प्रस्ताव गरेको छ। इन्डिगोले यात्रुहरूलाई उडान स्थिति जाँच गर्न र कम्तीमा तीन घण्टा अगाडि विमानस्थल पुग्न सुझाव दिएको छ।
सुरक्षा र अन्तर्राष्ट्रिय प्रभाव
नागरिक उड्डयन सुरक्षा ब्यूरो (BCAS) ले सबै विमानस्थलहरूमा दोस्रो तहको प्रि-बोर्डिङ जाँच (SLPC) अनिवार्य गरेको छ, र गैर-यात्रुहरूलाई टर्मिनल भवनमा प्रवेश निषेध गरिएको छ। पाकिस्तानले पनि आफ्नो हवाई क्षेत्र बन्द गरेको छ, जसले कतार एयरवेज, KLM, र सिंगापुर एयरलाइन्स जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय वाहकहरूलाई वैकल्पिक मार्गहरू प्रयोग गर्न बाध्य बनाएको छ, जसले उडान समयमा ७५ मिनेटसम्म थप गरेको छ।